To prawda, że z każdym kolejnym dniem zbliżamy się do śmierci. Kiedy ta już nadejdzie, z reguły jest niespodziewana. Tak też z bolesnym zdziwieniem przejęliśmy wiadomość o wciąż dla nas przedwczesnym odejściu w dniu 1 sierpnia 2024 roku Profesora Zenona Urygi.
Nasz smutek łączy się jednak z pamięcią, czym nas Pan Profesor obdarował. Wciąż przecież wracamy do Jego książek i artykułów, podziwiamy uczone wypowiedzi na licznych kongresach, konferencjach czy „Jesiennej Szkole Dydaktyków Literatury i Języka Polskiego”, której był inicjatorem, twórcą i stałym uczestnikiem. Wszystkie te aktywności Profesora były i nadal są dla nas źródłem refleksji oraz namysłu nad dydaktyką, która dzięki Jego licznym pracom i działaniom została podniesiona do rangi scjencji.
Przywołujemy też w myślach mądre uwagi zawarte w odręcznie pisanych listach i rozmowy, kiedy w słuchawce telefonu odzywał się znajomy głos: „mówi niejaki Uryga”… Cieszyliśmy się Jego życzliwością, podziwialiśmy dystans, z jakim podchodził do wydawałoby się fundamentalnych problemów, a cechujące Go poczucie humoru sprawiało, że i my zyskiwaliśmy właściwą miarę rzeczy oraz staraliśmy się odróżniać kwestie istotne od mniej znaczących. Sztuka zachowania paradoksalnej jedności między powagą a uśmiechem – to bowiem ważna cecha Zenona Urygi, która przed ponad dwoma laty pozwoliła nam przesłać na Jego ręce „krótki wierszyk z Poznania” o tym, jak to „Uryga intelektem śmiga”…
Żegnamy jednak dzisiaj Pana Profesora elegijnymi słowami Anny Kamieńskiej:
Niektórzy mówią
że to jest łatwe
Problemy są już za nas rozstrzygnięte
brzemię jest lekkie i wszelka łza
będzie otarta
wystarczy
przeżyć życie od początku do końca…
Żegnamy naszego Mistrza i Przyjaciela także myślą św. Ambrożego: „dla dobrych śmierć jest zaproszeniem do odpoczynku”. Pan Profesor to zaproszenie przyjął, bo jesteśmy pewni, że był DOBRYM CZŁOWIEKIEM i dlatego będzie mam Go po ludzku zwyczajnie brakować.
Rodzinie Pana Profesora, Koleżankom i Kolegom z Katedry Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego Instytutu Filologii Polskiej UKEN składamy wyrazy głębokiego współczucia.
W imieniu Członkiń i Członków Pracowni Innowacji Dydaktycznych IFP UAM
Maria Kwiatkowska-Ratajczak
REKOMENDACJE
Piotr Kołodziej, Literatura grozi myśleniem, Kraków 2021.
Myślenie to słowo klucz do książki Piotra Kołodzieja. Sprawdzony w praktyce i ze znawstwem opisany projekt kształcenia – pomyślany na miarę XXI wieku – zdecydowanie przeciwstawia się urzędowym schematom, a lektura całości sprawia niewątpliwą intelektualną przyjemność. Kolejne szkice dowodzą, że młodych ludzi w trakcie poznawania siebie i innych może wspierać nie tylko literatura, ale także obraz, rzeźba, film, kultura elitarna i ta bardziej popularna.
Kto i co jest najważniejsze, wskazuje frapujący tytuł publikacji. Chodzi przy tym nie tylko o sens zawartego w nim stwierdzenia (literatura inspiruje do refleksji, a ci, co zbyt dużo myślą, zawsze bywają niebezpieczni dla rozmaitego kalibru decydentów…), ale i fakt, że jest to konkluzja 16-letniej uczennicy, która ujęła w syntetycznym skrócie wniosek z konkretnej klasowej dyskusji. Nazwała zarazem istotę edukacji humanistycznej.
Warto, aby model dydaktyki prezentowany przez Piotra Kołodzieja w książce Literatura grozi myśleniem poznali zarówno studenci, jak i przedstawiciele różnych polonistycznych dyscyplin. Autor pokazuje, czym jest dobra metodyka, a w efekcie również i to, za co można cenić dobrą – rozwijającą młodych ludzi – szkołę.
REKOMENDACJE
Archipelag (nie tylko) dobrych myśli, pod red. Michała Ratajczaka, Poznań 2020.
Mało jest takich książek jak ta. Nie ma w niej narzekania na to, że młodzież nie czyta, nie ma teoretyzowania o dobrej ani o złej polskiej edukacji. Są za to szkolne konkrety, prace licealistek i licealistów napisane przez nich podczas nauki zdalnej w trakcie trwania pandemii Covid-19. To publikacja – dokument: samodzielności, uczniowskich pasji, zmagania z ciekawymi zadaniami; są w niej przykłady tekstów obrazujących bogactwo wyobraźni i kulturowe wyposażenie młodzieży. Jest też praktyczny portret autentycznej, intrygującej dydaktyki.
Atrakcyjne poznawczo okazują się nie tylko interpretacje utworów Cypriana Kamila Norwida, Czesława Miłosza czy przygoda z prozą Bronki Nowickiej, uwagi o mikrohistorii, ale i „odnalezione” przez młodzież fragmenty „Lalki” przedstawiające wizytę Wokulskiego w XIX-wiecznym Poznaniu i dopisane „nowe” fragmenty „Kartoteki” i „Kartoteki rozrzuconej” Tadeusza Różewicza. Jest mapa myśli i autotematyczna wypowiedź o namalowanych przez młodą twórczynię obrazów. Są fragmenty dzienników i pierwszych powieści młodych ludzi.
Sportretowane w książce uczniowskie kulturowe DNA ujawnia, jak tradycja łączy się ze sferą popkultury, a nauczycielskie działania wspierają sugestie wyniesione przez młodych ludzi z ich rodzinnych domów.
Z bólem i niedowierzaniem przyjęliśmy wiadomość
o niespodziewanej śmierci w dniu 20 marca 2022 roku
dr hab. Marty Szymańskiej – profesor Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Jeszcze niedawno przesyłała do nas informacje o kolejnym numerze „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia at Didacticam Litterrarum Polonorum et Lingua Polonie Pertinentia”, w którym to piśmie była zastępczynią redaktor naczelnej. Dopiero co cieszyliśmy się Jej artykułem opublikowanym w tomach po IV Kongresie Dydaktyki Polonistycznej, analizowaliśmy na zajęciach opracowane przez Nią materiały dotyczące pracy z dziećmi z doświadczeniem migracji i intrygujące, a wciąż ważne rozwiązania dydaktyczne w językowej części podręczników To lubię!. Łączyły nas z Panią Profesor nie tylko wieloletnia naukowa znajomość, ale i prawdziwie koleżeńskie więzi.
Marto, będzie nam Ciebie bardzo brakowało.
Członkiniom i Członkom Katedry Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego Instytutu Filologii Polskiej UP składamy wyrazy głębokiego współczucia.
30.05.1938 – 14.10.2021
Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci
Profesora dra hab. Antoniego Smuszkiewicza.
Odszedł od nas wybitny Humanista, Przyjaciel, Nauczyciel, Mistrz – wychowawca wielu pokoleń polonistów. Nieprzeciętny naukowiec ‒ wybitny literaturoznawca, niekwestionowany autorytet w dziedzinie fantastyki naukowej, znamienity znawca literatury dla dzieci i młodzieży i znakomity specjalista dydaktyki języka polskiego. Wspaniały przełożony, mentor, wychowawca, serdeczny przyjaciel. Wiedza, charyzma, ale i wielka życzliwość Profesora sprawiły, że cieszył się ogromnym uznaniem i szczególną sympatią w środowisku akademickim, dla wielu otworzył drogi naukowego poznania. Urzekał nas swoją wiedzą, rozległymi horyzontami, pracowitością, ale także taktem i kulturą osobistą, życzliwością i serdecznością, zawsze służył pomocą i radą. Dla nas pozostaje wzorem naukowca i wrażliwego człowieka ‒ takim go mamy w pamięci i takim pozostanie w naszych sercach.
Szczerze zasmuceni żegnamy Mistrza i Przyjaciela, prawego i szlachetnego człowieka, któremu zawdzięczamy tak wiele.
Szanowni Państwo,
Instytut Filologii Polskiej serdecznie zaprasza na spotkanie z prof. dr hab. Marią Kwiatkowską-Ratajczak, poświęcone jej najnowszej książce pt. Docenić szkołę. Dydaktyczna teoria i metodyczna praktyka (Wydawnictwo Naukowe UAM 2021) oraz refleksji nad współczesną kondycją polskiej szkoły. Rozmowa z Panią Profesor będzie dotyczyła, między innymi, namysłu nad tym, jak realizować kształcenie humanistyczne w sytuacji kryzysowej (także pandemicznej), jak w procesie uczenia uwzględniać oczekiwania młodych ludzi i ich sposób funkcjonowania w kulturze, jak na lekcjach stymulować myślenie o sprawach ważnych dla nas wszystkich, jak nauczyciel(ka) może skutecznie wpływać na rozwój osobowości swoich uczniów i uczennic.
Spotkanie odbędzie się 23 kwietnia 2021 o godz. 17.00 i będzie transmitowane na kanale YouTube: https://youtu.be/84PQNy_82jc
W spotkaniu, które poprowadzą prof. dr hab. Katarzyna Kuczyńska-Koschany i prof. UAM dr hab. Krzysztof Koc, wezmą również udział zaproszeni Goście. Będzie możliwość zadawania pytań na czacie lub wcześniejszego przysłania ich na adres: ifp@amu.edu.pl.
Wszystkich zainteresowanych polską edukacją bardzo serdecznie zapraszamy do wzięcia udziału w spotkaniu!
W dniu 29 marca 2021 roku zmarła Pani Profesor dr hab. Anna Pilch – znakomita humanistka, autorka licznych książek o związkach literatury, sztuki i dydaktyki, nauczycielka wielu pokoleń studentów, Kierowniczka Katedry Polonistycznej Edukacji Nauczycielskiej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wiadomość o odejściu Pani Profesor przyjęliśmy z ogromnym smutkiem. Inspirowaliśmy się Jej artykułami, czytaliśmy rozważania o poezji, formach wyobraźni, symbolice form i kolorów, malarstwie, kontekstach ikonicznych oraz ich włączaniu w obszar dydaktyki. Z uwagą wysłuchaliśmy Jej referatu na IV Kongresie Dydaktyki Polonistycznej w Poznaniu, choć – co napawa nas żalem – w druku Ona sama już go nie przeczyta. Ta i inne publikacje Pani Profesor Anny Pilch zostaną z nami. Nadal będą nam przypominać znakomitą Autorkę, ale też te wszystkie dni, kiedy mogliśmy cieszyć się Jej obecnością i przyjaźnią.
Członkiniom i Członkom Katedry Polonistycznej Edukacji Nauczycielskiej UJ składamy wyrazy głębokiego współczucia.
Dyżury w semestrze letnim 2020/2021
prof. dr hab. Maria Kwiatkowska-Ratajczak
wtorek godz. 9.30-11.00
dr Anita Gis
wtorek godz. 10.45–11.30
środa godz. 11.15–12.00
prof. UAM dr hab. Krzysztof Koc
wtorek godz. 12.45-13.30
środa godz. 9.00-9.45
prof. UAM dr hab. Mirosław Wobalis
środa godz. 16.00-16.45
piątek godz. 16.00-16.45
______________________________________________________________
W dniu 10 listopada 2020 roku z wielkim smutkiem
przyjęliśmy wiadomość o odejściu
Pani Profesor zw. dr hab. Bożeny Chrząstowskiej
Jako Jej Współpracownicy i Uczniowie związani z Pracownią Innowacji Dydaktycznych straciliśmy Osobę, której autorytet był dla nas niepodważalny.
Profesor Bożena Chrząstowska była i jest naszą Mistrzynią. Nasz stosunek do Pani Profesor trafnie wyraża parafraza słów Zbigniewa Herberta:
Mimo żelaznej dyscypliny, jaką aplikowała nam Pani Profesor (a może właśnie dlatego), lubiliśmy (choć to słowo nie oddaje ani treści, ani natężenia uczuć) zarówno Ją , jak i Jej przedmiot.
Żarliwość, z jaką badała problemy dydaktyczne, mądrość, z jaką potrafiła je przybliżać, odwaga intelektualna, umożliwiająca innowacyjne spojrzenie na edukację w połączeniu z niezwykłym poczuciem humoru, elegancją i serdecznością okazywaną drugiemu człowiekowi czyniły z Niej Osobę Wyjątkową.
Gdy Pani Profesor Bożena Chrząstowska w dniu 16 października 2000 roku odbierała w Krakowie doktorat honoris causa, solidaryzując się z całym środowiskiem polonistycznym, swoje przemówienie zakończyła słowami:
Życzę wszystkim z głębi serca, aby nasze słowa, nasze idee przemieniały się w rzeczywistość – w osobach naszych uczniów i studentów.
Szanowna Pani Profesor! Odchodząc od nas, zostawiłaś nam wyjątkowo wymagający testament. Dziękujemy Ci za to, że swoim życiem pokazałaś nam jednak, jak można mu sprostać.
Tak właśnie odchodzą Mistrzynie i Mistrzowie.
Jubileusz 91 urodzin Profesor Bożeny Chrząstowskiej
7 stycznia 2020 roku radośnie świętowaliśmy DOSTOJNY Jubileusz 91. urodzin Profesor Bożeny Chrząstowskiej – założycielki Pracowni Innowacji Dydaktycznych, jej pierwszej Kierowniczki. O nastroju towarzyszącym nam w tym ważnym dniu świadczy wierszyk dedykowany naszej znakomitej Profesor Senior:
Wielkoliterowa Ośmiozgłoskowa Oda Nawiasowa Dwugłosowa
Dla Największej Profesorki
(choć nie najwyższego wzrostu…),
Naszej Uczonej Nestorki
(najznakomitszej – po prostu…),
Doktorów/-ek Promotorki
(kilka znanych osób w świecie…),
Tej Najlepszej Redaktorki
(czasopisma, książek – wiecie…),
Dyskusyj Moderatorki
(gdyby przyszło co do czego…),
Podręczników Konstruktorki
(znam to z doświadczenia swego…),
Dobrych win Degustatorki
(kilka łyków by się zdało…),
„Dwugłosu…” takoż Autorki
(trochę się już poczytało…).
Dziewięćdziesiąt jeden lat!!!
Kawał życia, życia szmat…
Gdy dodamy dwa, trzy, cztery…,
Imprez będzie do cholery!!!
Potem pięć, sześć, siedem, osiem… –
Zatrudni się dwie gosposie,
Żeby dziewięćdziesiąt dziewięć
Obchodzić bez jakichś tam spięć!
Jednak dziś życzymy stówy!!!
To dla Bogumiły Mrówy!!!
PS Mała zagadka dla młodszych Koleżanek i Kolegów, Studentek i Studentów to rozszyfrowanie odwołania do niejakiej Bogumiły Mrówy…
Z wyrazami serdecznej wdzięczności,
Członkinie, Członkowie, Przyjaciółki i Przyjaciele
Pracowni Innowacji Dydaktycznych
IV Kongres Dydaktyki Polonistycznej
Zapraszamy na IV Kongres Dydaktyki Polonistycznej zatytułowany
„Lekcja POLSKI(ego) ― praktyki edukacyjne wobec niepokojów XXI wieku”, który odbędzie się w dniach 20 – 23 listopada 2019 r.
Program IV Kongresu Dydaktyki Polonistycznej i program warsztatów oraz dodatkowe informacje na stronie http://www.kongresdydaktyki2019.pl
Dyżury w semestrze zimowym 2019/2020
prof. dr hab. Maria Kwiatkowska-Ratajczak
urlop naukowy
dr Anita Gis
środa godz. 11.30–12.30
czwartek godz. 10.30–11.15
sobota wg planu studiów zaocznych
prof. UAM dr hab. Krzysztof Koc
wtorek godz. 11.30-12.15
środa godz. 11.30-12.15
prof. UAM dr hab. Mirosław Wobalis
poniedziałek godz. 17.30-18.30
Stanowisko Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM
w sprawie poparcia protestu nauczycieli
Dyżury w semestrze 2018/2019
prof. dr hab. Maria Kwiatkowska-Ratajczak
czwartek godz. 7.45–8.30
czwartek godz. 10.00 – 10.45
dr Anita Gis
poniedziałek godz. 13.15–14.15
środa godz. 11.30–12.30
niedziela wg planu studiów zaocznych
dr Krzysztof Koc
środa godz. 13.00-13.30
czwartek godz. 10.00-11.15
Jubileusz 90. urodzin Pani Profesor Bożeny Chrząstowskiej
1 lutego 2019 roku świętowaliśmy w Sali Teatralnej naszego Wydziału PIĘKNIE DOSTOJNY Jubileusz 90. urodzin Profesor Bożeny Chrząstowskiej. Były przemówienia, prezentacja licznych osiągnięć Jubilatki, emisja archiwalnej audycji radiowej z udziałem przyjaciół i uczniów Bożeny Chrząstowskiej, a nawet… wiersze ku czci twórczyni poznańskiej szkoły dydaktyki polonistycznej.
Więcej… zob. Galeria
Medal Homini Vere Academico dla Pani Profesor Bożeny Chrząstowskiej
Z wielką radością informujemy, że założycielka naszej Pracowni i twórczyni poznańskiej szkoły dydaktyki polonistycznej decyzją uniwersyteckiej kapituły Profesor Bożena Chrząstowska otrzymała zaszczytny Medal Homini Vere Academico. Uroczystość wręczenia medalu odbyła się 31 stycznia 2019 roku w Gabinecie Rektora UAM.
Drogiej Pani Profesor – naszej Mistrzyni – serdecznie gratulujemy!
Więcej… zob. Galeria
Dyżury w semestrze zimowym 2018/2019
prof. dr hab. Maria Kwiatkowska-Ratajczak
poniedziałek godz. 13.00-13.30
środa godz. 10.00-11.00
dr Anita Gis
poniedziałek godz. 11.30-13.00
sobota/niedziela wg planu studiów zaocznych
dr Krzysztof Koc
wtorek godz. 11.15-12.15
środa godz. 13.00-13.30
Dyżury w semestrze letnim 2017/2018
prof. dr hab. Maria Kwiatkowska-Ratajczak
poniedziałek godz. 9.45–11.15
dr Anita Gis
poniedziałek godz. 12.30–13.15
wtorek godz. 11.30–12.30
sobota wg planu studiów zaocznych
dr Krzysztof Koc
środa godz. 11.15-12.15
czwartek godz. 16.30-17.00
„Polonistyka.Innowacje” – półrocznik publikowany w formie elektronicznej na platformie pressto UAM – adres pisma: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/pi Otwarty na współpracę z różnymi ośrodkami naukowymi oraz szkołami wszystkich szczebli. Omawia problemy z zakresu dydaktyki szkolnej i akademickiej. Inspiruje do twórczego myślenia o edukacji.
Pismo przybliża zagadnienia literaturoznawcze, językoznawcze, kulturoznawcze itp. Stara się integrować środowisko szkolne i akademickie. Podejmowane zagadnienia eksponują związek edukacyjnej empirii z jej refleksyjną generalizacją, co wynika ze swoistości dydaktyki jako nauki stosowanej.
W skład rady naukowej i redakcji wchodzą osoby współtworzące „Polonistykę” kierowaną w latach 1992-2014 przez prof. dr hab. Bożenę Chrząstowską. „Polonistyka.Innowacje” kontynuuje wypracowaną w tym okresie linię redakcyjną. Redaktor naczelną jest prof. dr hab. Maria Kwiatkowska-Ratajczak.
Pismo wpisuje się w działania Humanistycznego Konsorcjum Naukowego Horyzonty i źródła nowej humanistyki. Język, literatura, kultura, edukacja, integrując środowisko UJ i UAM.
Dyżury w semestrze zimowym 2017/2018
prof. dr hab. Maria Kwiatkowska-Ratajczak
poniedziałek godz. 15.00-16.00
środa godz. 9.00-9.30
dr Anita Gis
wtorek godz. 11.30-13.00
sobota wg planu studiów zaocznych
dr Krzysztof Koc
wtorek godz. 9.30-10.00
środa godz. 11.15-11.45
